Nông dân các tỉnh đang hồi hộp lo lắng khi vườn cây ăn trái bắt đầu có biểu hiện bất thường…
 

Nguy cơ dịch bệnh và trễ vụ

Có mặt tại tỉnh Đồng Nai, chúng tôi ghi nhận, chưa có năm nào thời tiết biến đổi bất thường và đột ngột như năm nay khiến nhà vườn rơi vào bị động không biết đường nào ứng phó kịp. Những ngày qua, nhiều chủ vườn trồng xoài, điều đang khẩn trương phun thuốc, bỏ phân để ngăn bông rụng và sâu bệnh vì mưa trái mùa.

Nhà vườn lo lắng xoài không ra trái vì gặp mưa trái mùa
 

Ông Nguyễn Văn Nhật, nông dân trồng điều có nhiều năm kinh nghiệm ở xã Gia Tân, huyện Thống Nhất, chia sẻ: “Điều của gia đình tôi đang ra bông mạnh thì gặp ngay trận mưa trái mùa sau Tết, do mưa kéo dài khiến bông điều không thể đậu trái, dễ bị nhiễm nấm, bệnh thán thư và các loại sâu bọ tấn công khiến tôi phải gấp rút phun thuốc trong mấy ngày qua. Vậy nhưng hiện tại, phải mất hơn nửa diện tích vườn điều đã bị ảnh hưởng, trong đó rất nhiều gốc trổ bông đúng dịp Tết xem như mất trắng”.

Theo ông Nhật, không chỉ riêng với cây điều, mưa, thời tiết lạnh, sương muối nhiều... cũng là nguyên nhân xuất hiện dịch bệnh với diễn biến phức tạp trên nhiều loại cây trồng khác.

Thực tế, những vườn xoài ở địa phương có nguy cơ mất trắng vụ thu hoạch sau Tết bởi những cơn mưa trái mùa và xuất hiện sương muối. Nhiều vườn xoài cát, Thái, ba mùa mưa... ở các huyện Định Quán, Xuân Lộc, Vĩnh Cửu, đang trong giai đoạn trổ bông đã bị cháy hoa. Theo các nhà vườn, do trời mưa, không khí ẩm thấp, là cơ hội để các loài sâu bệnh như nấm, thán thư, ruồi vàng… phát triển mạnh.

Mưa lớn trái mùa, nguy cơ mất mùa của các nhà vườn trồng cây ăn trái đang hiển hiện
 

Dẫn chúng tôi ra xem vườn xoài sum suê bông đã bị cháy khô, ông Trần Kháng, xã La Ngà, huyện Định Quán, buồn rầu tâm sự: “Vườn xoài Thái, xoài ba mùa mưa của gia đình tôi dự kiến sẽ thu hoạch vào cuối tháng 5 tới, nhưng bây giờ bị bông héo coi như mất trắng vì đợt mưa trái mùa. Mặc dù, sau trận mưa gia đình đã cố gắng phun thuốc liên tục nhưng đành bó tay, mưa kèm sương muối khiến xoài không thể trổ bông, hoặc bông đang trổ bị cháy héo rũ vậy đó”. Ông Kháng cho hay, đối với giống xoài Đài Loan, dù có sức đề kháng cao hơn nhưng tỷ lệ đậu trái cũng rất thấp và dễ bị ruồi vàng gây hại nên cả sản lượng lẫn chất lượng đều không cao.

Ông Phùng Thanh Tâm, GĐ HTX Nông nghiệp - dịch vụ - thương mại Bình Lộc (TX.Long Khánh) lo lắng: “Mọi năm, thời điểm này các vườn chôm chôm, sầu riêng đều trổ trái non. Nhiều cây ăn trái khác như bơ, măng cụt... cũng chuẩn bị ra bông thì nay trổ toàn đọt non, có nguy cơ… điếc hết ráo. Thời tiết thất thường khiến bà con nhà vườn bị thất mùa trái, thất thu, buồn thúi ruột!”.

Xoài hết trái sớm vì mưa trái mùa
 

Theo ông Tâm, trái cây vụ hè năm nay có thể sẽ vào vụ trễ từ 2-3 tháng so với mọi năm. Do đó, thời gian thu hoạch nhiều loại cây ăn trái sẽ kéo dài đến mùa mưa, chi phí đầu tư đội lên, nông dân lại đối mặt với hàng loạt nỗi lo về dịch bệnh phức tạp, thu hoạch khó khăn, chất lượng giảm, giá bán trồi sụt...
 

Nhà vườn gặp khó

Nhiều vùng chuyên canh xoài đang vào mùa ra hoa chính vụ, tuy nhiên những cơn mưa trái mùa khiến nhiều vườn xoài của nông dân bị rụng bông, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất.

Nhà vườn trồng xoài ở xã Long Hòa, huyện Cần Giờ (TP.HCM) đang rầu rĩ vì năm nay xoài kém bông do thời tiết thất thường. Bà Phan Thị Dọt, ấp Đồng Hòa, xã Long Hòa, than vãn: “Sau những trận mưa trái mùa, mưa to kéo dài khiến vườn xoài của gia đình bị hư gần hết, có cây chỉ còn một vài bông. Do mưa xuống có axit, kết hợp sương muối khiến bông xoài bị khô và héo rụng. Mùa xoài năm nay ở đây đa số bị thất mùa”. Theo bà Dọt, vườn xoài gia đình bà có khoảng gần 500 gốc xoài cát Hòa Lộc, do bị ảnh hưởng thời tiết từ trước Tết kéo dài đến nay khiến cả vườn xoài bị hư bông hoặc đậu trái nhỏ và ít.

Bơm nước cứu vườn cây bị úng
 

Anh Ngô Văn Đèo, chủ đại lý chuyên thu mua xoài ở xã Long Hòa bán sỉ và lẻ đi các tỉnh cho hay, trước kia hai mùa mưa nắng rõ ràng, nhưng giờ đây thời tiết thất thường khiến nhà vườn rất lo lắng. Những năm trước vườn xoài nào cũng lúc lỉu trái, thu hoạch tới tháng 5 mới hết mùa, còn năm nay đến giờ này vườn đã “treo”, không có trái bán.

Tương tự, ở vùng chuyên canh xoài tỉnh Đồng Tháp, nông dân hối hả phun thuốc và đầu tư chăm sóc nhằm cứu vườn xoài sau những trận mưa trái mùa sau Tết Nguyên Đán vừa qua. Nông dân Đỗ Văn Ngần, ấp Tân Phát, xã Tân Thuận Đông, TP.Cao Lãnh, cho biết: “Từ mùng 1 Tết tới giờ gia đình tôi phải phun thuốc dưỡng bông, ngừa nấm bệnh đã mấy lần rồi, chi phí tăng cao, trong khi mấy năm trước thì không phải tốn chi phí cao như thế này, nhưng cũng không biết giữ được vườn đậu trái không, hổm rày bà con rầu quá!”.

Anh Lê Thanh Tâm ở xã Tân Thuận Đông lo lắng cho hay, hiện tại gia đình anh đã đầu tư trên 20 triệu đồng để xử lý xoài cho trái, tuy nhiên tình hình diễn biến thời tiết thất thường, mưa trái mùa xuất hiện liên tục khiến nhiều bông xoài bị cháy, trái non rụng rất nhiều, gia đình anh đang nỗ lực đầu tư chăm sóc vườn cây cho vụ hè nhưng cũng chưa biết kết quả ra sao.

Theo các nhà vườn, thông thường vào vụ xoài chính vụ (xoài ra bông khoảng tháng Giêng và thu hoạch trái vào tháng 4 - 5 âm lịch) thì nhà vườn không cần phải tốn nhiều chi phí để xử lý cho trái. Tuy nhiên, với tình hình thời tiết bất thường như năm nay thì trung bình chi phí đầu tư tăng thêm từ 25 - 30%, nhưng sản lượng lại không thể cao như những năm trước.