Nghệ An đang phải đối mặt với nguy cơ hạn hán nặng nề

* Hạn hán năm 2016 sẽ rất khốc liệt

Theo cảnh báo của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Trung ương, do ảnh hưởng của El Nino, diễn biến thời tiết năm 2016 sẽ khốc liệt hơn cả năm 2015.

Tình trạng hạn hán năm nay có nguy cơ đến sớm và gây ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất nông nghiệp tại nhiều địa phương, trong đó có Nghệ An.Các chuyên gia nhận định, số lượng bão, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông có ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực Bắc Trung bộ trong năm 2016 tương đương hoặc ít hơn so với TBNN.

Ở chiều ngược lại, tình trạng nắng nóng có khả năng xuất hiện sớm hơn, nhiệt độ không khí trung bình trong các tháng nửa đầu năm 2016 có xu hướng tăng cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,5 - 1oC. 

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Trường Thành, Chi cục phó Chi cục Thủy lợi Nghệ An cho biết: “Toàn tỉnh có trên dưới 700 hồ chứa lớn nhỏ nhưng mực nước trong tất cả các hồ đều đang xuống thấp. Trong số 50 hồ chứa có dung tích vừa và lớn do các doanh nghiệp quản lý, hiện chỉ có duy nhất 1 hồ đảm bảo được nguồn nước là hồ Sông Sào ở Nghĩa Đàn.

Nếu cùng kỳ năm 2015 có 33 hồ đạt dung tích nước trên 70% thì giờ chỉ còn 17 hồ, trong những ngày tới nếu không xuất hiện mưa trên diện rộng, tình hình sẽ còn đáng lo hơn nữa”.

Ông Thành cũng cho biết thêm, hiện tượng El Nino đỉnh điểm trong năm 2015 đã làm thiếu hụt lượng nước bổ sung cho lưu vực, kết hợp với nền nhiệt độ cao đã làm gia tăng lượng bốc hơi, đây được xem là nguyên nhân dẫn đến tình trạng hạn hán trong các tháng đầu năm 2016.

Từ nay đến cuối tháng 5, dòng chảy trên các sông ở Bắc Trung bộ có khả năng thấp hơn trung bình cùng kỳ nhiều năm từ 40 - 60%, tình trạng khô hạn, thiếu nước, xâm nhập mặn có khả năng đến sớm, dễ xảy ra trên diện rộng với mức độ khốc liệt.

Đối với hệ thống thủy lợi Nam (Công ty TNHH 1TV Thủy lợi Nam quản lý), hiện nay mực nước đầu hệ thống qua cống Nam Đàn chỉ đạt từ -0,25 - 0,9m (thấp hơn mực nước thiết kế từ 0,35 - 0,95m), nguyên nhân là lượng mưa năm 2015 chỉ đạt 1.000mm, thấp hơn năm 2014 là 200mm và cùng kỳ các năm trước đến 800mm.

Các hồ chứa lượng nước tích trữ mới đạt 22 - 55% dung tích thiết kế, các hệ thống sông ngòi, kênh tiêu, mực nước ngầm xuống thấp.

Để chủ động đối phó với tình hình diễn biến thời tiết và hạn hán, đảm bảo nguồn nước tưới phục vụ sản xuất năm 2016, Công ty TNHH Thủy lợi Nam Nghệ An đã gấp rút xây dựng phương án chống hạn.

Mức nước ở các hồ, đập đang xuống rất thấp

Theo đó, trong trường hợp nhu cầu sử dụng nước lớn hơn mực nước đảm bảo thiết kế của công trình thì ngay lập tức phải mở toàn bộ cống Nam Đàn, đồng thời đóng kín hệ thống cống Nghi Quang (Nghi Lộc) và Bến Thủy (TP Vinh), hạn chế tối đa thuyền bè ra vào các cửa âu thuyền.

Song song với đó, Công ty sẽ chỉ đạo các trạm bơm tranh thủ nguồn nước đang có để bơm tích nước vào những vùng cao, vùng khó hoặc giữ nước ngay tại chân ruộng.

Theo ông Thái Văn Hùng, Phó Giám đốc Công ty Thủy lợi Nam Nghệ An, hạn hán càng khốc liệt thì tình trạng xâm nhập mặn càng phổ biến, do đó chính quyền địa phương và người dân phải nêu cao cảnh giác, thường xuyên có phương án kiểm tra, đánh giá nồng độ mặn trong nước ở các điểm đầu mối (cống Bến Thủy, Nghi Quang, dọc sông Cấm, sông Hoàng Cần) để có kế hoạch bơm, tưới hợp lý.

Vụ xuân năm nay, toàn tỉnh Nghệ An tiến hành gieo trồng 85.000ha lúa, trên 12.000ha ngô, 22.000ha lạc, 24.000ha mía và một số loại rau màu khác. Tình trạng hán hạn khốc liệt sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ sản xuất và năng suất cuối vụ. Chưa kể, nhiệt độ tăng cao còn là điều kiện lý tưởng cho các loại sâu bệnh như đạo ôn, khô vằn, rầy nâu, sâu đục thân, sâu cuốn lá… phát triển mạnh.