Trước năm 2004, các công ty nông, lâm nghiệp, ban quản lý rừng trong tỉnh chưa lập được hồ sơ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; phần lớn diện tích đất được giao quản lý, sử dụng đều chưa được đo đạc lập hồ sơ địa chính.
Thực hiện Nghị quyết số 28 ngày 16-6-2003 của Bộ Chính trị về tiếp tục sắp xếp, đổi mới và phát triển nông, lâm trường quốc doanh, tỉnh đã thành lập Ban sắp xếp, đổi mới và phát triển nông, lâm trường quốc doanh. Đồng thời ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, giải ngân trên 14 tỷ đồng từ ngân sách của tỉnh để triển khai thực hiện tại 14 đơn vị. Trong đó có 3 công ty nông nghiệp, 8 công ty lâm nghiệp, 1 Trạm thực nghiệm giống cây nông, lâm nghiệp và 2 ban quản lý rừng phòng hộ. Trước khi thực hiện sắp xếp, đổi mới và phát triển, tổng diện tích đất quản lý, sử dụng của các công ty nông, lâm nghiệp, ban quản lý rừng là trên 56.579 ha và đến năm 2014 là trên 76.095 ha, tăng thêm 19.515 ha.
Công nhân Đội 7, Công ty CP Chè Sông Lô thu hái chè nguyên liệu. |
Đến nay, 100% các công ty nông, lâm nghiệp quốc doanh đã được phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để thực hiện Đề án sắp xếp, đổi mới và phát triển các công ty nông, lâm nghiệp quốc doanh. Cùng với đó, đã cắm 3.104 mốc ranh giới đất của các công ty nông, lâm nghiệp tại thực địa; cơ bản hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các công ty nông, lâm nghiệp với diện tích cần cấp là trên 67.928 ha, đạt gần 90% tổng diện tích đất đang được giữ lại quản lý, sử dụng.
Đến nay, các công ty nông, lâm nghiệp đã cơ bản hoàn thành việc bàn giao trên 24.455 ha đất ở, đất sản xuất về địa phương quản lý theo phương án quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt. Trong đó, đã có 6.422 hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng 7.708 ha đất, trong đó đất ở trên 940 ha, đất sản xuất là 6.768,5 ha. Đây là những hộ đồng bào dân tộc thiểu số thiếu đất sản xuất, hộ gia đình, cá nhân đang nhận khoán và hộ nghèo trực tiếp sản xuất nông nghiệp có hộ khẩu tại địa phương. UBND các xã, thị trấn đã lập được 234 phương án giao đất cho hộ gia đình, cá nhân trong tổng số 465 thôn, bản thuộc 99 xã, thị trấn có đất của các công ty trả lại cho địa phương quản lý. Tỉnh đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 5.618/6.422 hộ gia đình, cá nhân sử dụng trên diện tích đất do các nông, lâm trường bàn giao.
Sau khi được Nhà nước giao đất, cho thuê đất theo đề án sắp xếp, đổi mới và phát triển, các công ty đã sử dụng đất đúng mục đích được giao, được thuê. Từ đó, hiệu quả sử dụng đất được nâng cao, không còn phát sinh tình trạng tranh chấp, lấn chiếm đất trên diện tích đất đã được giao, cho các đơn vị thuê sử dụng. Anh Nguyễn Hồng Quân, Phó Bí thư Đảng ủy, Trưởng phòng Nông nghiệp, Công ty CP Chè Sông Lô cho biết, trước đây, Công ty được giao trên 2.000 ha đất để sản xuất kinh doanh. Đến nay, công ty đã hoàn thành việc bàn giao đất cho địa phương quản lý và đang được quản lý, sử dụng 634,5 ha đất. Việc quản lý, sử dụng đất đã được thực hiện theo quy hoạch, kế hoạch và đi vào nền nếp.
Anh Đỗ Tuấn Cường, cán bộ Địa chính - Xây dựng xã An Tường (TP Tuyên Quang) cho biết, năm 2012 và 2013, Công ty CP chè sông Lô bàn giao đất về địa phương quản lý với diện tích trên 50.000 m2. Việc bàn giao đất về xã quản lý đã giúp cho địa phương thực hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân được dễ dàng hơn; công tác quản lý đất đai của chính quyền xã cũng được chú trọng và thuận lợi hơn.