Đầu mối thu mua dưa của Việt Nam hoàn toàn phụ thuộc thương lái Trung Quốc là một trong những nguyên nhân được Bộ Công Thương nêu ra để lý giải tình trạng ách tắc tại cửa khẩu.
Những bất cập đối với hoạt động xuất khẩu dưa hấu sang Trung Quốc một lần nữa được nêu ra tại tọa đàm trực tuyến xuất nhập khẩu nông sản Việt Nam, vừa được Bộ Công Thương tổ chức.
Theo lãnh đạo Bộ, dưa được trồng tại nhiều địa phương, song việc thu mua tập trung vào một số thương lái và bị chi phối bởi hơn 10 đầu mối Trung Quốc.
Sau khi thu hoạch, doanh nghiệp Việt Nam vận chuyển hàng đi cửa khẩu nhưng quyền lựa chọn và tiếp nhận mặt hàng đạt tiêu chuẩn hoàn toàn do thương lái Trung Quốc quyết định.
“Thời gian thông quan mất 2-4 tiếng cho mỗi xe hàng thay vì hơn một phút như bình thường, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dưa hấu”, Thứ trưởng Trần Tuấn Anh nói.
Lãnh đạo Bộ cho biết nhu cầu tiêu thụ tại Trung Quốc tăng 10% mỗi năm. Riêng 2015, dự báo có 130.000 tấn sẽ được xuất khẩu sang thị trường này. Đây là loại cây trồng dễ canh tác, điều kiện tiêu thụ thuận lợi hơn các loại cây trồng khác nên nhiều địa phương trong đó chủ yếu khu vực Nam Trung bộ luôn ưu tiên.
Về phía cơ quan quản lý, ông Trần Tuấn Anh thừa nhận khâu yếu trong trong hoạt động xuất khẩu hiện nay vẫn là theo dõi thông tin thị trường. Trong đó, xử lý và định hướng cung cấp thông tin cho người nông dân vẫn ách tắc.
Hiện dưa hấu và một số trái cây đều được bày bán tại siêu thị, song để chuẩn bị kế hoạch mở rộng thị trường tiêu thụ trong nước, tới đây Bộ Công Thương sẽ thiết lập mối liên hệ chặt chẽ giữa các địa phương với đơn vị lưu thông. Trước mắt, Hà Nội, Đà Nẵng và TP HCM được xác định là thị trường tiêu thụ lớn.