Chuyện đã đến hồi khẩn cấp

Từ xa xưa khi loài người tiến hóa, mới sinh ra đã biết săn bắn hái lượm, đào bới cây măng, củ mài trong lòng đất để sinh tồn. Năm tháng qua đi tạo hóa đã giúp cho con người biết trồng ra cây sắn, củ khoai, biết gieo cây lúa trên nương, biết trồng cây lúa nước, biết cải tiến công cụ lao động, biết đưa khoa học kỹ thuật áp dụng vào sản xuất và chăn nuôi, luôn luôn thay đổi, luôn luôn tiến hóa để sinh tồn.

Chăm bón khoai lang

Trong chiến tranh để sản xuất ra cây lúa, củ khoai vô cùng là khó khăn vất vả, phải nhào trộn với bom đạn với mồ hôi với máu và nước mắt của người thân. Ngày nay chiến tranh đã lùi xa, nền khoa học đã tiến xa vượt bậc. Từ phải nhập lương thực của nước ngoài nay chúng ta đã xuất khẩu lương thực đứng thứ 3 trên thế giới, việc sản xuất các loại thực phẩm đã có những bước phát triển mới.

Xong vì lợi nhuận mà có những người mất lương tri, hủy hoại giống nòi, gây ra các bệnh tật mà nhất là ung thư. Họ dùng chế phẩm tẩy rửa từ thịt thối thành thịt tươi. Họ phun thuốc sâu, thuốc kích thích buổi chiều sáng mai thu hái bán ra chợ. Những con người ấy, việc làm ấy phải được cộng đồng lên tiếng, tẩy chay, đồng thanh loại bỏ nghiêm khắc, trừng trị trước pháp luật. Đã đến lúc cộng đồng và xã hội cần có một cuộc cách mạng để bảo tồn sức khỏe, có sức khỏe là có tất cả. Mọi sản phẩm từ sản xuất lương thực, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản đều phải là sản phẩm sạch.

Một trong những cách tạo sản phẩm sạch là gieo trồng theo công thức hữu cơ, không đạm, lân, kali và các hóa chất độc hại khác. Xã Đồng Thái (huyện Ba Vì, Hà Nội) xin tự nguyện tham gia. Đồng Thái có diện tích canh tác 480ha, sau khi thu hoạch xong cây lúa để không bỏ phí diện tích đất canh tác, HTX Dịch vụ kinh doanh Đồng Thái đã xen vào 1 vụ đông với diện tích trồng khoai lang từ 300 ha – 350ha. Mong muốn của xã viên là được tham gia sản xuất với quy trình hữu cơ, thực hiện trên cây lúa và cây khoai lang.  

Chuyện xưa và nay

Từ xưa khoai lang Đồng Thai đã được coi là của ngon vật lạ dâng tiến vua. Ngày nay khoai lang là sản phẩm mang lại nền kinh tế quan trọng của người nông dân, thu nhập từ sản phẩm khoai lang chiếm 30 - 35% tổng thu nhập của hộ gia đình ở đây. Do phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu thích hợp nên chất lượng khoai lang Đồng Thái rất thơm ngon.

Vị ngon, ngọt, bùi rất đặc biệt, khác hẳn với các giống khoai được trồng ở nơi khác. Trong nhiều năm qua diện tích trồng khoai lang không ngừng được mở rộng, đến nay toàn xã đã có từ 300 - 350ha, năng suất trung bình từ 170 - 190 tạ/ha, sản lượng bình quân từ 3.800 - 4.500 tấn/năm, cung cấp cho thị trường Hà Nội và các tỉnh lân cận.

Năm 2012 được sự hỗ trợ của Sở KH-CN Hà Nội, UBND huyện Ba Vì đã xây dựng nhãn hiệu tập thể “Khoai lang Đồng Thái”. Năm 2015 Cty Cổ phần giám định VINACERT quyết định cấp giấy chứng nhận VietGAP cho HTX Dịch vụ kinh doanh Đồng Thái với sản phẩm rau khoai lang, củ khoai lang.

Để đảm bảo tiếp nhận, quản lý, xây dựng và phát triển nhãn hiệu tập thể “Khoai lang Đồng Thái” được tốt và phát huy được đặc sản tiềm năng của huyện Ba Vì, HTX xin đề nghị: Lựa chọn và phục tráng giống khoai lang tiến vua đã được trồng tại đất Đồng Thái trước đây. Hình thành và phát triển vùng sản xuất khoai lang thành hàng hóa, nâng cao chất lượng khoai lang, khuyến khích mở rộng các xã lân cận, có thổ nhưỡng phù hợp với cây khoai.

Khoai mật

Nghiên cứu, đề xuất, cải tạo cơ sở hạ tầng, kho, bến bãi, nhà sơ chế, chế biến, nhà bảo quản, nhà lạnh nhất là quan tâm đến xây dựng và phát triển khu sơ chế, chế biến quy mô HTX và quy mô nông hộ. Cần sự trợ giúp trong việc xử lý bệnh hà bởi vì sau 3 tháng bảo quản trong nhà đến khi thời tiết nóng lên thì bọ hà sẽ xuất hiện dày đặc. Trong thời gian ngắn, từ 5 - 7 ngày hà sẽ xâm hại từ 20 - 30% số lượng củ gây thất thoát, lãng phí rất lớn. Chỉ có sơ chế, chế biến, đóng gói mới giải quyết được triệt để hiện tượng bọ hà xâm hại ngay sau khi thu hoạch…

Trong 2 năm qua Nhà nước đã giao quyền quản lý và bảo hộ nhãn hiệu tập thể "Khoai lang Đồng Thái” cho HTX Dịch vụ kinh doanh Đồng Thái về văn bản là có, xong về chế tài, pháp lý, quyền hạn của một HTX gặp rất nhiều khó khăn và lúng túng. Sự quan tâm của các cấp các ngành chưa rõ nét, phó mặc cho HTX xoay xở thế nào thì xoay. Do vậy HTX có cố gắng bao nhiêu vẫn không đẩy mạnh và phát triển theo tầm vĩ mô trên cả nước về sản phẩm khoai lang. Khó khăn về kinh phí, về con người, vì không có trụ sở làm việc, kho tàng, bến bãi hay nơi giới thiệu sản phẩm cũng như chưa có quy hoạch tập trung, khoanh vùng sản xuất theo VietGAP.

Thêm vào đó, việc tiêu thụ sản phẩm gặp trở ngại do nhận thức của một số người dân còn hạn chế, còn trà trộn sản phẩm khoai lang không rõ nguồn gốc. Đã vậy, hàng hóa khi được lưu thông trên thị trường, vì lợi nhuận trước mắt người bán hàng sẵn sàng lừa khách hàng để kiếm lời, làm ảnh hưởng rất lớn đến uy tín cho sản phẩm khoai lang được Nhà nước bảo hộ và ảnh hưởng đến phát triển sản xuất và tiêu thụ sản phẩm trên thị trường. Không thể kiểm soát chặt chẽ được sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Việc làm trà trộn hàng giả, hàng không rõ xuất xứ ở các nơi khác mang tới vẫn quảng cáo là khoai lang Đồng Thái, gây mất lòng tin ảnh hưởng đến uy tín chất lượng của nhãn hiệu tập thể “Khoai lang Đồng Thái” được sản xuất trong vùng được quy hoạch.