Nguyện vọng của ngư dân là sinh kế phải được gắn liền với tàu thuyền cùng những chuyến ra khơi bám biển

Đối với tàu không lắp máy hoặc lắp máy có công suất dưới 90 CV đánh bắt ven bờ vùng lộng, do phải tạm ngừng ra khơi sẽ được hỗ trợ một lần tối đa 5 triệu đồng. Thủ tướng cũng chỉ đạo, đối với số lượng hải sản được khai thác trong vùng biển tính từ 20 hải lý trở vào thuộc các tỉnh này, khi cơ quan có thẩm quyền xác nhận không bảo đảm an toàn, buộc phải tiêu hủy thì sẽ được hỗ trợ tối đa 70% giá trị.



Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp & PTNT Vũ Văn Tám cho biết, sau khi Quyết định 772 về hỗ trợ khẩn cấp cho người dân bị thiệt hại được thực hiện xong, Bộ tiếp tục tham mưu đề xuất và được Chính phủ đồng ý chính sách bổ sung hỗ trợ thêm 06 tháng gạo cho ngư dân, mở rộng cho cả diêm dân. Đồng thời, chính sách thu mua tạm trữ hải sản kéo dài thêm một tháng nữa (được tính đến hết tháng 7/2016).


Bên cạnh đó, Bộ Nông nghiệp & PTNT cũng đề xuất phối hợp với Bộ Lao động- TB & XH xây dựng chính sách đào tạo nghề, chuyển đổi nghề cho các ngư dân khi muốn lên bờ. Dự thảo nêu rõ: Cố gắng để mỗi hộ gia đình có một người đi xuất khẩu lao động. Hướng đi này sẽ giúp cho những gia đình ngư dân ổn định được cuộc sống tốt hơn.


Trước đó, trong buổi làm việc của Bộ Lao động- TB & XH với 4 tỉnh bị thiệt hại, Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cho biết: Bộ đang rất cố gắng tìm một giải pháp tổng thể nhằm hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi sự cố này. Hiện nay, điều quan trọng nhất vẫn là sinh kế của người dân, do vậy, cần có một đề án tổng thể về dạy nghề, việc làm, xuất khẩu lao động.



Theo Bộ Lao động, ước tính sơ bộ thì hiện nay có khoảng 263.000 lao động bị ảnh hưởng từ sự cố môi trường biển làm cá chết do công ty Formosa gây ra; trong đó, có 100.000 lao động chịu ảnh hưởng trực tiếp. Thứ trưởng Diệp cho biết, sau sự cố, lãnh đạo Bộ đã làm việc với các tỉnh để nắm tình hình khó khăn của ngư dân bị ảnh hưởng cũng như lắng nghe nguyện vọng của ngư dân.


Thứ trưởng Diệp nhấn mạnh, đối với số lao động hiện nay đang đánh bắt gần bờ  mà chuyển sang đánh bắt xa bờ thì đào tạo như thế nào, cho vay vốn ra sao; vấn đề này do Bộ Nông nghiệp & PTNT sẽ chịu trách nhiệm trình Chính phủ các phương án cho phép các hộ dân được vay vốn, hỗ trợ lãi suất và cải tạo máy, tăng công suất...



Đối với vấn đề sinh kế và những chính sách về dạy nghề, xuất khẩu lao động, việc làm thì do Bộ Lao động- TB & XH triển khai. Bộ sẽ trình Chính phủ để hỗ trợ người dân bị thiệt hại được miễn phí đào tạo nghề, ngoại ngữ, được hỗ trợ tiền ăn ở trong thời gian học nghề theo chính sách hỗ trợ hộ nghèo hoặc lao động bị thu hồi đất. Cũng theo Thứ trưởng Diệp, Bộ Lao động- TB & XH đề xuất áp dụng 4 chương trình do Bộ và các doanh nghiệp đang thực hiện. Những chương trình do Bộ triển khai với chi phí thấp sẽ được ưu tiên hỗ trợ cho người dân trong vùng bị ảnh hưởng.


Cụ thể, chương trình EPS, đưa lao động sang Hàn Quốc làm việc, với 3.500 chỉ tiêu sẽ được ưu tiên cho các huyện ven biển của 4 tỉnh miền Trung. Đối với những huyện trong diện hạn chế do có lao động bỏ trốn nhiều cũng sẽ được ưu tiên tham gia.


Bên cạnh đó, lao động vùng bị ảnh hưởng có thể tham gia chương trình IM Japan đang được xúc tiến. Nếu lao động có đủ sức khỏe và đáp ứng ngoại ngữ sẽ được phía Nhật Bản tạo điều kiện học miễn phí. Lương khởi điểm từ 800- 1.000 USD/tháng.


Ngoài ra, Bộ Lao động- TB & XH đang triển khai 2 chương trình điều dưỡng viên sang làm việc tại Nhật Bản và CHLB Đức. Người lao động là con em của những ngư dân ở khu vực này, nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện sẽ được Bộ tạo điều kiện tham gia ngay.


Bộ Nông nghiệp & PTNT cũng đã trình Chính phủ bản Dự thảo “Quyết định về một số chính sách hỗ trợ người dân, khôi phục, phát triển sản xuất tại 4 tỉnh miền Trung” và hiện đang gửi để lấy ý kiến góp ý của các Bộ, ngành, địa phương. Dự thảo có nêu khá đầy đủ các biện pháp làm sạch môi trường biển, chuyển đổi nghề, hỗ trợ học nghề, xuất khẩu lao động... cho ngư dân các địa phương.



Theo đó, Chính phủ sẽ có các chính sách về khôi phục, tái tạo nguồn lợi hải sản và hệ sinh thái biển như: Nhà nước đầu tư 100% kinh phí từ ngân sách trung ương để trồng lại san hô, thảm cỏ biển, rừng ngập mặn, làm sạch môi trường. Con số được ước tính, mức đầu tư sẽ vào khoảng 40 tỉ đồng/năm và kéo dài trong 10 năm, bắt đầu từ năm 2017.


Chính sách đóng mới tàu cá sẽ được ưu tiên cho những chủ tàu cá không lắp máy hoặc lắp máy có công suất dưới 90 CV. Cụ thể, các chủ tàu sẽ được vay vốn tại các ngân hàng để đóng mới tàu cá từ 90 CV đến dưới 400 CV, phục vụ khai thác hải sản, làm dịch vụ hậu cần nghề cá. Hạn mức vay bằng 90% tổng giá trị đầu tư đóng mới tàu cá với lãi suất 7%/năm; trong đó, chủ tàu chỉ phải trả lãi 1%, còn lại ngân sách nhà nước sẽ bù 6%; thời hạn vay trong 15 năm.



Các cá nhân, hộ gia đình tham gia khai thác, nuôi trồng thủy sản, dịch vụ hậu cần nghề cá, chế biến thủy sản, nghề muối bị ảnh hưởng trực tiếp từ sự cố môi trường cũng sẽ được vay mức 100 triệu đồng tại Ngân hàng Chính sách xã hội, với lãi suất được áp dụng bằng với mức lãi suất cho vay đối với hộ nghèo.


Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp & PTNT Vũ Văn Tám cho biết, dự thảo sẽ còn thay đổi tùy theo tình hình thực tế và ý kiến góp ý từ các Bộ, ngành. Trước mắt, Bộ Nông nghiệp đang nỗ lực để hoàn thiện bản dự thảo trình lên Thủ tướng xem xét, ký quyết định ban hành.